اعتراض اعراب اهوازی به برنامه کلاه قرمزی: سانسور ما سهوی نیست

لباس عربی به تن دارند و می گویند:«ما این جا هستیم. این جا سرزمین آبا و اجدادی ما است.»
مردان دست می زنند و همخوانی می کنند، به اصطلاح خودشان یزله می‌کنند و زنان هلهله می‌کشند. این جا بازار مرکزی اهواز است. عرب‌های اهواز از دو روز گذشته در اعتراض به حذف قومیت‌شان در یک برنامه تلویزیونیِ صداوسیمای جمهوری اسلامی، دست به اعتراض زده‌اند. یکی از آن‌ها به «ایران وایر» می‌گوید: «همیشه و همه‌جا نادیده گرفته می‌شویم. اعتراض می‌کنیم که بگوییم نمی‌توانید ما را انکار کنید. آن‌ها می‌خواهند ما را از ایران حذف کنند، در حالی که ما جزو ایران هستیم.» 

اعتراض آن‌ها به میان‌برنامه‌ای است که در یکی از  قسمت‌های سریال تلویزیونی «کلاه قرمزی»، یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های کودک، در دوم فروردین‌ماه سال جدید از شبکه دوم تلویزیون رسمی ایران پخش شده است. در این قسمت، پسر بچه‌ای عروسک های زن و مردی را با لباس هایی از قومیت‌های مختلف روی نقشه ایران و جایی که این قومیت‌ها زندگی می‌کنند، قرار می‌دهد اما روی شهر اهواز که بسیاری از ساکنان آن را عرب‌های ایرانی تشکیل می‌دهند، به جای عروسکِ های نمادِ قوم عرب، عروسک های زن و مردی با لباس بختیاری می‌گذارد: «چرا عروسک زن و مرد بختیاری را گذاشتند اما زن و مرد عرب اهواز را حذف کردند؟ این حذف سهوی نیست.»

عرب‌های اهواز در شبکه‌های اجتماعی درباره این تجمع اعتراضی اطلاع‌رسانی کردند. اولین تجمع چهارشنبه مقابل صداوسیمای اهواز انجام شد و مردم با در دست گرفتن پلاکاردهای «من عرب هستم»، «اهواز را نمی‌دهیم» و... اعتراض‌ خود را بیان کردند: «یک کمپینی هم راه افتاده است و فعالان عرب از مردم اهواز خواسته اند با روابط عمومی "شبکه دو" صداوسیما تماس بگیرند و اعتراض کنند.»

اما تجمع پنج شنبه که در خیابان «نادری» اهواز و بازار مرکزی این شهر شکل گرفته بود، به خشونت کشیده شد: «در خیابان نادری نیروهای گارد ویژه گاز اشک آور زدند و مردم را با باتوم متفرق می‌کردند. برای متفرق کردن مردم تیرهوایی هم شلیک شده است.»

در ویدیوهای منتشر شده از درگیری‌های خیابان نادری اهواز، صدای تیراندازی به وضوح شنیده می‌شود. «شیما سیلاوی»، مدیر اجرایی «سازمان حقوق بشر اهواز- بلجیک» به «ایران وایر» می‌گوید: «در درگیری‌های امروز دست کم سه فعال زن و 12 مرد شرکت کننده در تظاهرات بازداشت شده‌اند.»

او تاکید می‌کند که این تعداد دستگیری توسط فعالان مدنی تایید شده اما  احتمالا تعداد دستگیری‌ها بیش از این است.

به گفته این فعال مدنی، حضور زنان عرب در این تجمع بیش از گذشته بوده است. او به ویدیویی که زنی با چادر عربی در مقابل مردان و زنان عرب سخن می‌گوید، اشاره می‌کند و می‌گوید: «این زن به زبان عربی می‌گوید حتی بعد از اعتراضات وقتی خواستند عروسک قوم عرب را روی اهواز بگذارند، یک عروسک مرد با دشداشه گذاشتند و باز هم زنان را نادیده گرفتند. ما آمدیم تا بگوییم زنان عرب هویت دارند.»
 برخی فعالان عرب با راه اندازی هشتگ «#من_عرب_هستم» در فضای مجازی، نسبت به تبعیض قومیت‌ها در جمهوری اسلامی اعتراض کرده‌‌اند. این در حالی است که طرف‎داران حکومت معتقدند این تجمع‌ها با برنامه‌ریزی جدایی طلب‌ها شکل گرفته اند.
سیلاوی اما معتقد است اتفاقی که در این برنامه تلویزیونی افتاده، انعکاس سیاست‌های جمهوری اسلامی است: «مردم عربِ اهواز دچار تبعیض هستند. آن ها داخل منطقه خودشان امکاناتی را که بومی‌ها باید داشته باشند، ندارند و در زمینه اشتغال هم مورد تبعیض قرار می‌گیرند. بعد می‌بینند که کلا وجودشان در یک برنامه تلویزیونی نادیده گرفته شده است و به طور کلی حذف شده‌اند.» 

به اعتقاد این فعال مدنی، جمهوری اسلامی اقلیت‌ها را تحریک می‌کند: «هر از گاهی این رفتارها را انجام می‌دهند و بعد منتظر می‌شوند که عکس‌العمل مردم را ببینند. بعد از هر شلوغی هم زندان و ناپدید شدن و... وجود دارد.»

 یکی از شرکت کنندگان در تظاهرات می‌گوید: «امروز آقای "ساری"، نماینده اهواز به میان جمعیت آمد تا صحبت کند اما مردم نگذاشتند حرف بزند. چون می آیند و با وعده و وعید مردم را متفرق می‌کنند اما این تبعیض‌ها از بین نمی‌روند.»

تماس‌های «ایران وایر» با علی ساری، نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی بی پاسخ ماند. اما «مجید ناصری‌نژاد»، نماینده شادگان به عنوان یکی از افرادی که به این برخورد اعتراض کرده، به «ایران وایر» می‌گوید: «ما مسلمانیم. اسلام دین برادری است و تبعیض در این دین جایی ندارد. اهانت به یک قوم از جانب هیچ‌کس قابل قبول نیست. صداوسیما باید هر چه سریع تر از مردم عرب اهواز که احساساتشان جریحه‌دار شده است، عذرخواهی کند.»

«عباس کعبی»، عضو هیات رئيسه مجلس خبرگان رهبری در نامه‌ای به «عبدالعلی عسکری»، رییس صداوسیمای جمهوری اسلامی، خواستار عذرخواهی رسمی او شده است. کعبی هم‏چنین ضمن درخواست جلوگیری از تکرار «اشتباهات پرهزینه»، تحریک قومیت‌ها را بسیار خطرناک و یک حرکت ضدانقلابی دانسته و گفته است که این اقدامات، مخاطرات امنیتی و آثار مخرب اجتماعی فراوانی در پی دارد.

ساکنان عرب اهواز معتقدند این اولین بار نیست که قوم عرب مورد اهانت و تبعیض قرار می‌گیرد: «سال 63 هم داخل یک روزنامه نوشته بودند که مردم عرب اهواز کولی بوده‌اند و در اهواز یک جا نشین شده‌اند وگرنه ایران عرب ندارد. این سیستمی که سی و چند سال پیش بوده است، هنوز هم وجود دارد.»

مردم عرب اهواز در شعارهایشان می‌گویند: «اهواز متعلق به ما است و کسی نمی‌تواند آن را از ما بگیرد.»

شیما شهرابی / ایران وایر